¹ Langangoka duy' ndo-yo, Firaun namangganipika nggeni diyo nandende lam -bara Loko Nil. ² Ela ma-nggnipinya netu, pituya ha -pi naloho wali laloko mono andendehi anyene muyo ru mba. Ha hpi netu aicehi ati-halo mono a mbokolo. ³ Mala wengoka, pitu hapi malaka heka a loho wali la loko mono a ndendehi mba -rada ha hapi tihalo netu. Dimoka, ngara hapi netu a malaka mono marang'ka hadudandi. ⁴ Hapiyu hapi netu ahadu amuy'ndika hapitu hapi na tihalo, tapi hapi malaka njan' mbuteko. Menge, Fira -un napadaka. ⁵ Firaun namanduru habalingoka mono diyo helu manggani-pika walika. Tangana iyiya, diyo nama-ngganipi naice-hi pituya kahangaya kame-nggeho na-kahabilo lapanu kahangana kamenggeho. Kahangana netu na tihalo mono nakataniko wulina. ⁶ Menge wali naice walihi pitu kahangana kamengge-ho nakahabilo, tapi na paka -pena mono namaghele o-ro paringi mono mbanaho. ⁷ TKapukena kamengge-ho na pakapena a muy'ndi-ka etu hapituda handaha. tapi njan' mbuteko. Menge-ka, Firaun nakede habali-ngoka bana rahaya netu ba mangganipinyani. ⁸ Delo-ko tana kapu huddona, Fira -un nanjana mandana ate-na dengeni hamangganipi -nya netu. Maka, diyo na ka -wulonika ngara hamanditu mono a mangganna na eni la Mesiro. Firaun nangara kedokoni lambarada hedi-yo a mangganipina netu, ta -pi njango hatoy' weawa-ngo pangu wali hediyo na kolengo palara nani. Pelayano Nangarakedeko-ni lambarana Firauno tutu-na Yusuf ⁹ Mengeka, pelayano ang -guro na apeyaka ene Yu-suf mono wenani lambara-na Firauno, "Yayo kuapeya ene nahanggatuko nadadi lambaranggu. ¹⁰ Yoyo e-tu pango bumbanini tuka-ngo kambamba mono lam-baranggu patama nggama-ka yama la nggalu kapan-du. ¹¹ Nahawuy' huddo, diyo mono yayo manggani-pika. Hatoy'-toyo manggani -pi yama mgnga ihi kehe-da. ¹² Eni nahatoy' Ibrani la nggalu kapandu dalo de-ngenggama yama. Diyo di-doka atana kapala hurunda -ndumu. Yama mangarake-dokoni a mangganipima ya -ma lambarana mono diyo napalaranika ihinya lamba -rama yama. ¹³ Ngaraba-ka patakina hepinja pangu-na nadadi. Diyo wenangga yayo nambemboho mono nahimba habalini a paghili -nggu namandeyo, mono etu nadadi. Diyo wadi nata-kiya nani tukango kadepe-to nggeni diyo namate, mo-no etu nadadi!" Yusuf Akawulonika tanna Napalarani Mangganipina ¹⁴ Maka, Firaun nakawu-lonika Yusuf wali la nggalu kapandu. Ngara hurunda-ndu lilangangoka palohoya Yusufpo. Yusufpo nakabolo -ka mono atay'nika kahihi nahingiro, menge otunika lambarana Firaun. ¹⁵ Fira -un wena lambarana Yusuf, "Yayo kumangganipi, mono njango napeghni takiya ihi-nya mangganipi netu lam-baranggu. Yayo kurongo-ghu nggeni ene yoyo napi-kingo bupegheni mangga-nipi nggeni atoyo bangara kedokoni lambaramu nga-ra hamangganipi netu." ¹⁶ Yusuf nawalahoya, "Ya -yo njaku pegheni! Tapi di-moka, Maramba Alla dika napalarani a ihinya lamba-rana moringgu Firauno." ¹⁷ Menge, Firaun wenaka lambarana Yusuf, "Ela ma-ngganipinggu, yayo kunde-nde lambara Sungai Nil. ¹⁸ Pituya hapi naloho wali laloko mono andendehika anyene amanapa rumba. Hapi hetu atihalo mono a mbokolo. ¹⁹ Mengeka, yayo kuice-hi pitu hapi heka naloho wa -li laloko, tapi ngara hapi e-tu amalaka mono marang-ka ahadu, Ngara hapi netu didoka hapi pa maniningo-ya ene paicenggu yila nga-ra la Mesir! ²⁰ Ngara hapi hetu nama -laka mono nahadu etu aka -bollondika ngara hapi mbokolo, ²¹ dimoka ha kahapi netu enga diy'moka enga malakada mono ha-du. Prapango, inja iceni tan -dada ene ha kahapi naha-du netu namuy'ndi ngara ha kahapi tihalo. Ngara ha kahapi netu engadiyo mala -ka njan' mbuteko. Menge-ka, yayao kupaddaka. ²² Ela mangganipinggu nahamuringo, yayo kuiceya pitu wulina kamenggeho nahabilolo ene nahangga-yo kahangana kamengge-ho. Wulinya netu nakatani-ko a ihinya. ²³ Mengeka, pitu wulinya kamengeho heko nakahabilo, tapi napa kapena mono namaghelle oro paringi mbanaho. ²⁴ Wulina ene namalaka na muy'ndika hapitu wulida ka -menggeho nandaha. Yayo kungara kedokoni ma -ngganipi etu lambarana a toy' manditirunggu. Dimo-ka njango hatoy' pangu na pegheni ihinya lambarang-gu. Payaka kambu atena ngara mangganipi netu?" Yusuf Natakiya Mangganipi ²⁵ Mengeka, Yusuf wena-ni lambrana Firaun, "Hadu-yo mangganipi netu haihija ameraka. Maramba Alla ba -na takiya la Moringgu tutu -na paya naenge dadina. ²⁶ Pitu kahapi nandaha mo-no pitu wuli kamenggeho nandaha a ihinya pitu ndo-yo nandaha. ²⁷ Mono, pitu kahapi na malaka mono nahadu mo-no pitu wuli kamenggeho napa kapena a kambu ate-na enga dadina pitu ndoyo a kalamba yila negeri iyiya. Hapitu ndoyo nandobotana enga dadina bana langa-ngo pitu ndoyo nandaha. ²⁸ Nggeni ene atamu bana panegheni lambarana Mori -nggu, Maramba Alla napa-hudani lambarana Moring- gu nggeni eme nduka dadi nyani. ²⁹ Ene napitu ndo-yo nambabu langataka muyo la Mesiro. ³⁰ Mengeka, nduka dadi nani pitu ndoyo a kalamba. Ngara toy' Mesir notongo enga mbulanika pena haba -hula dangana muyo atu na langango. Kaduriy'na kala-mba bana paruhaya negeri iyiya. ³¹ Kalamba netu e-me ndobo tana parapango ngara atoyo nambulango penaka rahana bana mba-bu adangana muyo. ³² Moringgu Firaun, yoyo duyo mangganipimu tutu-na hadana namera. Netu ihiny, Maramba Alla kambu atengo pahundani nggeni Diyo hepinja panguna enga narawini hadana iyiya nada -di, mono Diyo eme male-woro pahangganani! ³³ Maka, Moringgu Fira- un, yoyo enga pendemu ha -toyo na madello mono na peghe mono keketoya diyo tana naturoya negeri iyiya, ³⁴ Menge, yoyo nduka pe -ndeya napiri toyo wali ta-na na kahahi amuyo wali la ari ana Mesir. Ene napitu ndoyo na mbabu, ngara to-yo nduka kahanani lima pe-re heyo wali ngara kehe muyo ene patondoda. ³⁵ Hepyangoka hadana iyiya, hediyo tana akahahi dangada ene napitu ndoyo nandaha mono nabandalo- ya ela ngara hakota lapaka netu pa way'wngohi. Amu-yo netu eme endi pandang-gana Moringgu. ³⁶ Dika bahenyaka, ene napitu ndo -yo rahinya kalamba tana e -ngo engo muyo tangguna Mesiro. Mono, Mesiro nja-na madda orona ndobo ka -lamba." ³⁷ Bahamataroni, hada-na iyiya nggabango panga-dango na heka ndahana ta -ngguna Firaun, mono nga-ra natarango mboto nao'o-ka. ³⁸ Firaun wenaka lam -barada pejambatona, "Ya-yo njaku monongoka ghica bata toboko toyo narehi pe -ghe wali yila Yusufpo tutu paghilini hadana iyiya! Nde -wa Bihana Maramba Alla eni lambarana diyo naheka manggannana!" ³⁹ Maka, Firaun wenani-ka Yusufpo, "Maramba Alla ndoli pahunda nanika nga-ra baka hadana iyiya lamba -ramu. Maka, yayo kuraha-ya njangoka toy' heka nare -hi manggana wali mbara-mu ⁴⁰ Yayo ene kukeketo -ghu tana kapalani istana-nggu. Ngara baka ari ana-nggu ene paakani pareta-mu. Nduka domonanika na hatoyo narehiya kawaha wali layoyo." ⁴¹ Firaun wenani Yusufpo, "Henene, yayo kukeketoghu gubber-nur yila ngara la Mesiro." ⁴² Mengeka, Firaun naka -ruhoka taghuru lawala li-myana mono natay'nanika netu ela walla limyana Yu-sufpo. Meterei tokko enika lataghuru netu. Firaun wa-di nawoy'nika lambarana Yusuf ngawu aluho nawoy' nika kalungo ndoka ela ko-kona. ⁴³ Maka, Firauno nawoy'nika Yusufpo kareta tokko akaduy'na pa kalete-na. Ngara hurundandu pa-wandina tokko ahalako la hadapana kareta netu mo -no kayokongo, "Kawodo! Kawodo!" Henyaka Yusufpo akeketoya gubernur bapa- walani ngara kehe Mesiro. ⁴⁴ Maka Firaun wenaka lambarana, "Yayola Firaun, tokkona ngara toy' Mesir, tapi njango hatoy' weawa-ngo yila Mesiro nakeketo limyana ndewena napaha-nggudikongo witina likena yoyo buwoy'ni kalongga." ⁴⁵ Mengeka Firaun na-woy'nika Yusuf ngara heka, Zafnat-Paaneah. Diyo wadi nawoy'nika lambarana Yu-sufpo nahatoyo ariweinya ngarana Asnat. Diyo anana Potifera, imam ela kota On. Yusuf wadi naketengo gu-bernur ngara tana Mesir. ⁴⁶ Yusuf umurona tallu kambulu ndoy'na nggeni diyo melayanini tokko Me-siro. ⁴⁷ Ene pitu ndoyo nandaha, anguti latana Me -si heka ndahana. ⁴⁸ Yusufpo nakahahi ha muyo ela Mrsir ene napitu ndoyo mono nabandalohi hamuyo ela hakota. Ngara hakota, diyo nabandaloka gandumo nabukulo lama-ngo tambarona kota netu. ⁴⁹ Yusuf nabandalo he-nyandi adangada gandum-mo meraka halayo lahingi wey'myahi, parapango nja' habagheya dangana. ⁵⁰ Ariweinya Yusuf, As-nat, didoka anana Potifera, imam ela Kota On. Njana duki pango rapana kalam-ba, Yusuf mono Asnat engo -ka duy'da ana kabanina. ⁵¹ Yusuf napangara nika a-na kawungana Memase. Di -yo napangara henyani oro -na Yusuf wena, "Maramba Alla nawulongga yayo kum -bula wani ngara ahuhang-gu mono ngara na eni la u- mana bapanggu." ⁵² Yu-sufpo napangarani ana ka-duy'na Efraim. Diyo papa-ngara hey'wanani ngara iyi -ya diyo wena, "Yayo bae-ngo huha bokolonggu, tapi Maramba Alla enga pa alyo -lo bana rawingga hahilona ngara baka etu." Rapana Kalamba Nadukika ⁵³ Ene napitu ndoyo, nga -ra atoyo ba manga muy'na ene pa wainya, tapi ngara a ndoyo netu napa kandupu-ka. Maka, na pitu ndo-yo rapa kalamba nakawu-ngangoka, henyaka pataki- na Yusuf. Kalamba nadadi ngge-ngge baka, tapi ela Mesiro atoyo nengyo muy' danga orona Yusufpo endi paha bandalo ha gandum-o. ⁵⁵ Ene rapa kalamba etu, ari ana Mesiro kede kawiha -koka lambarana Firaun ka-reyo muyo. Firaun wenaka lambarada ehehe, "Tibyaka mono kaliaro banika lamba -rana Yusuf payaka ene pa palakuna." ⁵⁶ Nggeni kalamba nama -tambo bana hanggoloponi ngge-ngge baka, Yusuf na-woyaka lepeto lambarana hediyo. Diyo nahamahandi-ka ha pare pahabandalo e-tu lambarana ari ana Mesir. Kalamba ndobo tana netu njana kalingo ela Mesir. ⁵⁷ Dimoka, Ndobo tana etu wadi njana kalingo ge-ngge baka. Maka, ngara to -yo wali negeri latambaro-na Mesir emini la Mesiro bana mikahi muyo.