Pasal 12

1 Jaruun anan, teguu' te' ribuan kalunaan ngumpol dahin daha' ngajak ji' dahin alang bale, Jisua nahari' duaan ta'lim murid Na' una', "Berhati-hati nah ta' ragi d'kalunaan Farisi, kemunafikan. 2 Kenan, lim alang ga' pekap sang ga' pa'ap dahin lim alang ga' huk sang ga' nyatakan. 3 Kenan anan, nun alang ika' duaan ha' halam lidam sang ga' kering ha' halam malaah dahin alang ika' bisikkan ha' halam kamar sang ga' ai daho' ta' atap-atap uma'. 4 Akui duaan ta' ika', hai sahabat-sahabat-Kui, am nah takut ta' daha' alang haman nelemate lu'ung, tapi au anan jaan haman na' lebi' suk ngua'. 5 Namun, Akui sang mengingatkan ika' tentang hi' alang harus ika' takuti; takut nah ta' Hia', alang au nelemate, pun te' kuasa meso ika' ha' halam neraka. Ai, Hia' nah alang harus ika' takuti. 6 Bukan nah 5 ikoh manuk pipit ga' pevele' hanya belin 2 keping tua'? Namun, jaan ji' ikoh pun man manuk-manuk anan ga' tahado ha' nang Tipang. 7 Bahkan, jumlah buk ha' kuhung ka' pun ga' itung. Am takut, ika' suk lebi' berharga man ngahum manuk pipit." 8 "Akui duaan ta' ika', putung kalunaan alang ne ngaku' Akui ha' nang kalunaan bale, pun sang Ak akui man Anaa' Manusia ha' nang malikat-malikat Tipang. 9 Tapi, putung kalunaan alang menyangkal Akui ha' nang kalunaan bale pun sang ga' sangkal ha' nang malikat-malikat Tipang. 10 Dahin, hi pun alang duaan sesuatu alang melawan Anaa' Manusia haman ga' ampon, tapi hi' pun alang menghujat Roh Kudus jaan sang ga' ampon. 11 Teguu' daha' geri' ika' ha' sinagoge dahin ha' nang lim pemimpin dahin penguasa, am khawatir tentang nuno' ika' memmbela diri' ka' atau nun alang harus ka' duaan, 12 kenan teguu' anan pun Roh Kudus sang ngepekale ika' tentang nun alang harus ka' duaan." 13 Ji' kalunaan man antara kalunaan bangu' anan duaan ta' Jisus, "Guru, suhu' nah hari' kui jung ne bagi warisan ta' akui." 14 Tapi, Jisus duaan ta' hia', "Hari', hi' kah alang mejuk Akui jadi hakim atau pengantara husun ka'?" 15 Au anan, Jisus duaan ta' daha', "Berjaga-jaga nah dahin waspada nah ha' lim bentuk keserakahan kenan urip ji' kalunaan jaang bergantung ta' ngahum na' harta alang hia' hipun." 16 Lalo, Jisus megi' ji' bua' perumpamaan ta' daha', "Tek tanaa' hipun ji' kalunaan alang kaya laan alang menghasilkan ngahum pate hasel panen. 17 Jadi, kalunaan anan berpikir ha' halam kenap hia', 'Nun alang harus akui na' kenan akui jaan hipun ngayan ngua' jung melok hasel panen kui?' 18 Dahin, hia' duaan, 'Ani' nah alang sang akui na'. Akui sang petasa' lumbung-lumbung kui dahin ngebiti' alang lebi' taya'. Ha' tinan, akui sang melok lim gandum dahin gat-gat kui. 19 Lalo, akui duaan ta' jiwa kui, 'Hai jiwa kui, ika' hipung ngahum gat alang ga' lok ta' beduman-duman; ngelarah nah, kuman, dui', dahin bersenang-senang nah!' 20 Namun, Tipang duaan ta' kalunaan anan, 'Hai, kalunaan budoh! Malam ani' pun, jiwa ka' sang ga' api' man ika', Lalo, hi' kah alang hipun gat-gat alang ika' lok anan?' 21 Nunan nah alang sang terjadi ta' kalunaan alang melok harta man diri' na' dap, tapi jaan nah kaya ha' nang Tipang." 22 Jisus duaan ta' d'murid-Hia', "Kenan anan, Akui duaan ta' ika', am khawatir tentang urip ka', tentang nun alang sang ika' kuman. Atau, khawatir tentang lu'ung ka', tentang nun alang ika' tek. 23 Kenan, urip lebi' penting man kuman dahin lu'ung lebi' penting man hakaow. 24 Nginaang nah manuk-manuk gagal. daha' jaan menabur atau menuai, daha' pun jaan hipun gudang atau lumbung, tapi Tipang mai daha' kuman. Ika' suk lebi' berharga man manuk-manuk anan. 25 Hi' kah man antara ka' alang kenan khawatir haman menambah sehasta tua' ta umor urip na'? 26 Ha' ika' jaan haman na' gat-gat alang tu'uk ani', na' nun ika' mengkhawatirkan gat-gat alang bale? 27 Nginaang nah bungah bakung, nuno' daha' tumbuh. Bungah-bungah anan jaan nyadi mahing atau memintal, tapi Akui duaan ta' ika', bahkan Salomo halam kemuliaan na' pun jaan mete' hakaow nyamdooh kelung ji' man bungah-bungah anan. 28 Ha' Tipang mendandanj rumput ha' ladang, alang dani' tumbuh dahin jehima' ga' weh ha' halam api, jaan kah Hia' sang mendandani ika' lebi' man rumput anan? Hai, ika' kalunaan alang kurang pesaya'! 29 Jadi, am nah ika' ilo nun alang sang ika' kuman atau nun alang sang ika' dui', dahun am nah mencemaskan ina'. 30 Kenan, bangsa-bangsa ha' dabia ilo anan pah, tapi Ame ka' jaam ika' perlu ina'. 31 Senalik na', ilo nah una' Kerajaan Tipang, maka lim na' ani' pun ga' tambahkan ta' ika'." 32 "Am takut, hai kawanan tu'uk, kenan Ame ka' berkenan mai ika' Kerajaan anan. 33 Pevele' nah lim alang ika' hipun dahin mai nah sedekah. Na' nah man ika' kantong kelupah alang mam haman rusak, hia' ti' t'lang julaan ha' surga alang jaan haman pueh, alang jaan haman ga' api' penako ataupun ga' rusak ta' ngengat. 34 Kenan, ha' tinan harta ka' tek, ha' tinan pun kenap ka' tek." 35 "Hendak nah kenyung ka' tetap tekatung ha' pelita-pelita ka' tetap menyala. 36 Jadi nah kelung d'kalunaan alang kave tuan na' lap man pesta pehawa' sebe daha' haman temoh ngema'ap betaman man hia', teguu' tuan anan lap dahin mengetuk betaman. 37 Ga' berkat nah hamba-hamba, alang ga' kelaan tuan na' bersiap sedia , teguu' hia' atang. Akui duaan ta' ika', laan na', hia' sang ngatung ke yung na' jung melayani dahin mempersilahkan pelayam-pelayan na' jung melok kuman. Hia' sang atang dahin melayani daha'. 38 Ha' tuan anan atang teguu' tengah malam atau dini do dahin kelaan daha' tengaah berlaku nunan, ga' berkat nah! 39 Namun jaam nah, ha' ji' kalunaan pemilik uma' jaam jam kuri' penako sang atang uma' na', hia' mesti jaan sang membiarkan uma' na' ga' bobol. 40 Kenan anan, ika' pun harus peging siap sedia kenan Anaa' Manusia sang atang teguu' alang jaan ika' sangka-sangka." 41 Au anan, Petrus metang ta' Hia', 'Tanangaan, nun kah ika' megi' perumpamaan ani' hanya ta' kame' atau ta' lim kalunaan pun? 42 Sue Tanangaan, "Hi' kah kepala pelayan alang setia dahin bijaksan alang ga' pesaya' tuan na' jung mengawasi lim hamba alang bale, jung mai daha' kuman teguu' waktu alang tepat? 43 Ga' berkat nah hamba anan, kelaan hia' tengaah na' tugas na', 44 Akui duaan ta' ika', laan na', tuan anan sang mili' hia' jung mengawasi lim alang hia' hipun. 45 Tapi, ha' hamba na' anan duaan halam kenap hia', 'Tuan ku jaan sang segera atang,' dahin nahari' nukul hamba lake dahin hamba dooh bale na', au anan kuman dahun dui atang mavuk, 46 teguu' tuan na' atang teguu' waktu alang jaan ga' sangka-sangka dahin jaan ga' jaam man hamba anan, sang than sang nelemate hamba anan dahin melok hia' peji' dahin d'kalunaan alang jaan setia. 47 Ji' kalunaan hamba jaam keinginan tuan na', taoi jaan besiap sedia atau na' sesuai keinginan tuan na' sang kelaan ngahum tukulan. 48 Namun, hamba alang jaan jaam nun alang ga' ikam tuan na' dahin na' hal-hal alang pantas kelaan tukulan, hia' sang kelaan tukulan alang lebi' uk. Putung kalunaan alang ga' ai ngahum, ga' tuntut ngahum. Dahin, daha' alang ga' pesaya' kan lebi' ngahum sang ga' tuntut lebi' ngahum ngua'. 49 Akui atang jung ga' so kan api ha' dania, dahin Akui berharap api anan au murip! 50 Tapi, te' baptisan alang harus Akui jalani, dahin Akui merasa tenyak laan atang gat anan ga' genapi. 51 Nun kah ika' menyangka Akui atang jung geri' perdamaian ha' husun bumi? Jaan, Akui duaan ta' ika', melainkan perpecahan! 52 Nahari' kere, lima' kalunaan halam ji' keluarga sang ga' pisahkan. Telo' kalunaan sang ngelawan dua' kalunaan sang ngelawan telo' kalunaan. 53 Daha' sang ga' pisahkan; Taman sang ngelawan anaa' lake' na', dahin anaa' lake sang ngelawan taman na'. Ine sang ngelawan anaa' dooh na', dahin anaa' dooh na' sang ngelawan hinaan na'. Hinaan mertua sang ngelawan menantu dooh na', dahin menantu dooh na' sang ngelawan hinan mertua na'." 54 Lalo, Jisus duaan ta' kalunaan bangu', "Teguu' ika' nginaang awan bekumpol ha' behenji barat, ika' temoh duaan, 'Husan sang ngileh,' dahin husan laan-laan ngileh. 55 Teguu' ika' ngerasa di ngehar ha' selatan, ika' duaan, 'Dani' sang lasuk terik,' dahin gat anan laan-laan terjadi. 56 Ika' kalunaan munafik! Ika' haman menafsirkan rupa langit dahin bumi, tapi na' nun ika' jaan haman menafsirkan zaman ani'?" 57 "Na' nun ika' dap jaan haman memutoskan nun alang laan? 58 Teguu' ika' te peji' musuh ka' jung menghadap pemerintah, usahakan nah jung menyelesaikan masalah ka' dahin na' halam alaan sebe hia' jaan mihir ika' ta' hakim sang menyerahkan ika' ta' pengawal, dahin pengawal anan sang meso ika' ha' halam penjara. 59 Akui duaan ta' ika', ika' jaan sang musaang man tinan sebelum ika' membayar utang ka' atang peser alang baya'."