¹ Naamiris ni Raquel a saan pulos nga agsiksikog isuna. Isu a nagimon iti inauna a kabsatna a ni Lea, gapu ta naganak ni Lea iti uppat a lallaki. Kinunana kenni Jacob, "Sikogannak met tapno maaddaanak kadagiti annak. No saanmo nga aramiden dayta, matayak!" ² Nakapungtot ni Jacob kenni Raquel ket kinunana, "Saanak a Dios! Isuna ti nanglapped kenka iti panagsikogmo!" ³ Ket kinunana, "Kitaem, adtoy ti tagabuk, ni Bilha. Makikaiddaka kenkuana tapno maaddaan isuna kadagiti annak para kaniak. Iti kasta a wagas maaddaanakto met kadagiti annak." ⁴ Inted ngarud ni Raquel ni Bilha a tagabuna kenni Jacob, tapno agbalin a maysa pay nga asawana, ket nakikaidda ni Jacob kenkuana. ⁵ Nagsikog isuna ket naganak iti lalaki para kenni Jacob. ⁶ Kinuna ni Raquel, "Inaramid ti Dios ti umno a banag para kaniak. Nangngegannak a nagkararag kenkuana ket inikkannak iti anak a lalaki." Isu a pinanagananna iti Dan, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "nangngeddeng isuna." ⁷ Saan a nagbayag, nagsikog manen ni Bilha a tagabu ni Raquel ket naganak iti maysa pay a lalaki para kenni Jacob. ⁸ Ket kinuna ni Raquel, "Naaddaanak iti napinget a pannakidangadang tapno maaddaanak kadagiti annak a kas iti inauna a kabsatko, ngem pudno nga addaanak iti anak a lalaki." Isu a pinanagananna iti Naftali, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "pannakidangadang" ⁹ Idi naamiris ni Lea a saanen isuna a maaddaan pay kadagiti annak, innalana ti babai a tagabuna, a ni Zilpa, ket intedna kenni Jacob tapno agbalin a maysa pay nga asawana. ¹⁰ Dagus a nagsikog ni Zilpa ket naganak iti lalaki para kenni Jacob. ¹¹ Kinuna ni Lea, "Pudno a nagasatak!" Isu a pinanagananna iti Gad, a ti kayatna a sawen ket "nagasat." ¹² Saan a nagbayag ket naganak iti maysa pay a lalaki ni Zilpa a tagabu ni Lea para kenni Jacob. ¹³ Kinuna ni Lea, "Napalalo ita ti ragsakko, ken awagandak dagiti tattao iti naragsak." Isu a pinanagananna iti Aser, a ti kayatna a sawen ket "naragsak." ¹⁴ Kabayatan ti tiempo nga agap-apitda iti trigo, napan ni Ruben idiay kataltalonan ket nakakita iti sumagmamano a mandragoras. Nangisangpet isuna iti sumagmamano kadagitoy para kenni Lea nga inana. Ngem nakita dagitoy ni Raquel ket kinunana kenni Lea, "Pangaasim ta ikkannak iti sumagmamano kadagiti mula nga insangpet ti anakmo kenka!" ¹⁵ Ngem kinuna ni Lea kenkuana, "Saan! Dakes ti panangagawmo iti asawak! Ita, alaem pay dagiti mandragoras a mula nga insangpet ti anakko?" Isu a kinuna ni Raquel, "Ala ngarud, mabalin a makikaidda ni Jacob kenka ita a rabii, no ikkannak iti sumagmamano a mandragoras a mula nga insangpet ti anakmo." Immanamong ngarud ni Lea kenni Raquel. ¹⁶ Idi nagsubli ni Jacob manipud iti kataltalunan ti trigo iti dayta a rabii, rimmuar ni Lea a napan nangsabat kenkuana. Kinunana, "Masapul a makikaiddaka kaniak ita a rabii, gapu ta inikkak ni Raquel iti sumagmamano a mandragoras a mula kas bayadko kenkuana para iti panangipalubosna kadata a mangaramid iti dayta." Isu a nakikaidda ni Jacob kenkuana iti dayta a rabii. ¹⁷ Sinungbatan ti Dios ti kararag ni Lea, ket nagsikog ken naganak iti maikalima a lalaki para kenni Jacob. ¹⁸ Kinuna ni Lea, "Ginunggunaannak ti Dios gapu ta intedko ti tagabuk a babai iti asawak tapno agbalin a maysa pay nga asawana." Isu a pinanagananna iti Issacar, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "gungguna." ¹⁹ Nagsikog manen ni Lea ket naganak iti maika-innem a lalaki para kenni Jacob. ²⁰ Kinuna ni Lea, "Inikkannak ti Dios iti napateg a sagut. Ita, dayawennakon ti asawak, gapu ta naganakak iti innem a lallaki para kenkuana." Isu a pinanagananna iti Zabulon, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "naawat a sagut." ²¹ Iti saan a nagbayag ket naganak isuna iti babai a pinanagananna iti Dina. ²² Ket napanunot ti Dios ti maipanggep iti kayat ni Raquel. Nangngegna ti panagkararagna ket pinagsikogna daytoy. ²³ Nagsikog ket naganak iti lalaki. Kinunana, "Inikkannak ti Dios iti pakaigapuan tapno saanakon a maibabain gapu ta saanak a maaddaan kadagiti annak." ²⁴ Pinanagananna iti Jose, a kas iti sao a Hebreo a ti kayatna a sawen ket "Kararagko nga ikkannak pay iti maysa." ²⁵ Kalpasan nga inyanak ni Raquel ni Jose, kinuna ni Jacob kenni Laban, "Ita, ipalubosmo koma nga agsardengakon nga agtrabaho para kenka ken palubosannak koma nga agsubli iti bukodko a daga. ²⁶ Ammom ti panagtrabahok para kenka. Isu nga ipalubosmo koma nga alaek dagiti assawak ken dagiti annakko a gapuanan iti panagtrabahok para kenka, ket pumanawkami." ²⁷ Ngem kinuna ni Laban kenkuana, "No maay-ayoka kaniak, agtalinaedka ditoy, gapu ta natakkuatak babaen iti panagpadles a binendisionannak ni Yahweh gapu kadagiti inaramidmo para kaniak. ²⁸ Ibagam kaniak no ania ti kayatmo nga ibayadko kenka para iti agtultuloy a panagtrabahom para kaniak, ket dayta ti ibayadko kenka." ²⁹ Kinuna ni Jacob kenkuana, "Ammom no kasano ti panagtrabahok para kenka, ken ammom nga immadu unay dagiti ayupmo bayat iti panangaywanko kadakuada. ³⁰ Addaanka laeng iti bassit nga ayup sakbay nga immayak ditoy. Ngem ita, addaankan iti adu unay, ken pinaadu ni Yahweh iti kasta unay dagiti ayupmo iti sadinoman a pangipanak kadakuada. Ngem ita, kasapulak a rugian ti mangaywan para kadagiti kasapulan ti bukodko a pamilia." ³¹ Simmungbat ni Laban a kunana, "Ania ti kayatmo nga ibayadko kenka?" Simmungbat met ni Jacob, "Saanko a kayat a bayadannak iti aniaman. Ngem no aramidem daytoy a banag para kaniak, itultuloyko nga aywanan dagiti arbanmo ken saluadak dagitoy. ³² Palubosannak a mapan mangkita kadagiti amin nga arbanmo ita nga aldaw ket ikkatek manipud kadakuada dagiti amin a turikturikan a karnero, amin a labang a karnero, ken tunggal nangisit a karnero, amin dagiti turikturikan a kalding, ken amin dagiti labang a kalding. Ket alaek dagitoy kas tangdanko. ³³ Iti kasta a wagas, iti masakbayan, maammoamto no nagbalinak a napudno maipanggep iti imbayadmo kaniak. No addaman kadagiti kaldingko ti saan a turikturikan wenno labang, wenno addaman kadagiti karnerok ti saan a nangisit, maammoamto a tinakawko dagitoy manipud kenka." ³⁴ Immanamong ni Laban ket kinunana, "Wen, aramidenta ti kas iti imbagam." ³⁵ Ngem iti dayta met laeng nga aldaw, inikkat ni Laban dagiti amin a kalakian a kalding nga addaan iti nangisit ken puraw a garit wenno labang, ken amin dagiti kabaian a kalding a turikturikan wenno labang, amin dagiti kalding nga adda puraw-purawna, ken amin dagiti nangisit a karnero. Insinana dagitoy manipud kadagiti dadduma nga ayup ket pinaaywananna kadagiti annakna a lallaki. ³⁶ Ket innala ni Laban ken dagiti annakna a lallaki dagitoy nga ayup ket nagdaliasatda iti tallo nga aldaw manipud iti ayan ni Jacob. Intuloy ni Jacob nga inaywanan dagiti nabati kadagiti arban ni Laban. ³⁷ Ket nangputed ni Jacob kadagiti sanga ti alamo, almendras, ken kastanio a kaykayo. Inukisanna iti pauged dagiti sanga. Iti kastoy a wagas, dagiti inikkatna ti ukisna ket nakusnaw ti maris dagiti sanga. ³⁸ Kalpasanna ket inkabilna dagiti nagaritan a sanga kadagiti paginuman dagiti dagiti ayup, tapno makita dagiti arban dagitoy no kasta nga umin-inomda. ³⁹ Agtitinnakba met dagiti ayup iti sango dagiti sanga, ket iti saan a nagbayag naganakda kadagiti turikturikan nga ayup, wenno kadagiti labang nga ayup, wenno kadagiti nagaritan iti nangisit ken puraw nga ayup. ⁴⁰ Kabayatan dagiti sumagmamano a tawtawen a simmaruno, masansan nga isina ni Jacob dagiti kabaian a karnero kadagiti arban ni Laban manipud kadagiti dadduma a karnero ken kalding. Inton agtitinnakbada, pagsangoenna ida kadagiti ayup a nagaritan iti nangisit ken puraw, ken kadagiti nangisit nga ayup. Isu nga aganakdanto kadagiti ayup nga addaan iti isu met laeng a marka. Kalpasanna ket ilasinna dagitoy nga ayup manipud kadagiti arban ni Laban ket aywananna ida para kenkuana. ⁴¹ Maysa pay, tunggal agmaya dagiti nasasalun-at a kabaian a karnero, mangikabil ni Jacob iti sumagmamano kadagiti nagaritan a sanga kadagiti pagin-inuman iti sangoananda, tapno agtitinnakbada iti sango dagiti sanga. ⁴² Ngem no agmaya dagiti saan a nasasalun-at nga ayup, saanna nga ikabil dagiti sanga kadagiti pagin-inumanda. Isu a naganakda kadagiti saan a nasasalun-at nga urbon, a nagtalinaed kadagiti arban ni Laban, ngem dagiti nasasalun-at ket paset ti arban ni Jacob. ⁴³ Kas nagbanaganna, nagbalin a nabaknang unay ni Jacob. Adu unay dagiti kukuana nga arban. Adu met dagiti kukuana a tagabu a lallaki ken babbai, kamelio, ken asno.