¹ ఈస గొన్ స్యెదరస్యెదర ఘొబ్న్యన్ హ్ ళెఉఎహ్ న్యన్ ఈస గెఉజక్ హొహొ మతొగ్ బన్సబొహ్ ఘలిలే. ఘొబ్న్యన్ హన గెఉతె జక్ ఉ డేరహ్ ఉదే సబబ్ పెఉగూస అహుది న్యగ్ న దిసినన్ న నిఎత్ కెఉనెఉక్ పొహ్ మత్ ఘొబ్న్యన్. ² భక్ వత్ఎ న్యన్ కరబ్ థత్ గొన్ ఊరో ఋఅయ ఝబొ Ôన్.టెఉమ ల్ స్యెదరస్యెదర ఈస లజు గెఉపెఉగహ్ ఉబక్ ఘొబ్న్యన్ టిగ్గై ఖెఉఎహ్ తెఉపత్ న్యో ³ దన్ గత జక్ లజు ఉ ఉదే మగత్ మురిత్మురిత్ ఘత పిహ్ జెఉఎత్ జికలొన్ బుఎత్ ఘత.హన ఉరెఉగ్ న్యగ్ జిస్ పెఉఎ న్యగ్ జిపెఉబుఎత్ మెఉన్యో ఉరెఉగ్ న్యన్ ⁴ కెఉనెఉక్ జెఉఎత్ కెఉ ఉరెఉగ్ మెఉస్యెఉహు. ఎఉన్యో గత పెఉబుఎత్ న్యగ్ లగ్ఎ న్యన్ బన్సిగొ దొన్య హర్హ్ జితెఉపెఉఎ (శబబ్ స్యెదరస్యెదర ఘొబ్న్యన్ కెఉద్రో హన పెఉచయ చిత్ బక్ ఘొబ్న్యన్.) ⁵ ఘొహ్లొ త్రొక్ వత్ఎ నిబక్ గెఉపెఉగహ్ ల్ ఈస బక్ అవక్న్యన్ తెఉమ మెఉన్యో కెఉ గత పజన్ ⁶ మతొగ్ హసె.డొన్య న్యో హన ముగ్కెన్ జిబచి గత. టెఉమ మెఉన్యో కెఉబిఎత్ జిబచి ల్ దొన్య సబబ్ సబె ళ్న్ పెఉగహ్ బక్ దొన్య బహ్వ బుఎత్ జెఉహెత్.ఝక్ ఖెఉఎహ్ గత కెఉద్రో బక్ పెఉరయాన్ న్యన్. ⁷ హన ళ్న్ జక్ సిగొహ్లొ త్రొక్ వత్ఎ జిహ్ నిబక్ .ఎఉనన్ ఖెఉఎహ్ గెఉపెఉగహ్ ల్ ఈస బక్ స్యెదరస్యెదర ఘొబ్న్యన్ దన్ ఘొబ్న్యన్ పిహ్ లజు తిగ్గై ది ఘలిలే. ⁸ ఈస బక్ పెఉరయాన్ ఝబొ Ôన్ హ్ క లెఉపహ్ స్యెదర ఘొబ్న్యన్ బన్మదు జిజక్ బక్ పెఉరయాన్ న్యన్ సెఉగబ్సెఉగబ్ ఈస గెఉజక్ కెఉద్రో గొన్ హన జితెఉపెఉఎ ల్ మెఉసిద్రో ఉరెఉగ్ ⁹ పిహ్.టెఉగొహ్ పెఉరయాన్ న్యన్ ల్ పెఉగూస అహుది జిమిత ఘొబ్న్యన్ దన్ జితన్యొగ్తన్యొగ్ డిపత్ ఉరెఉగ్ న్యన్ ¹⁰ ఝై థత్థత్ ఉరెఉగ్ క జిమెఉస్హ్స్హ్ కెఉ ఘొబ్న్యన్. ణ న్యగ్ పెఉగహ్ ఘొబ్న్యన్ ఉరెఉగ్ గ్త్ న తెఉమ న్యగ్ ¹¹ పెఉగహ్ ఖొన్ ఉరెఉగ్ గ్త్ ఘొబ్న్యన్ జిపెఉసిసత్ ఉరెఉగ్ ర.టెఉమ హన మెఉసిద్రో పిహ్ న్యగ్ జిజెఉఎత్ పెఉగహ్ హబ న్యన్ సెఉచర త్రొహ్ త్రగ్ కెఉ ఘొబ్న్యన్ సబబ్ అవక్న్యన్ జితకొత్ కెఉ పెఉగూస అహుది. ¹² టెఉగొహ్ పెఉరయాన్ న్యన్ తెఉపెఉన ఈస లజు గెఉతమొగ్ ల భత్ ఆల్లహ్ హ్ త్రొక్ కెఉనన్ లజు గెఉసెఉమెఉబెఉఎత్.భుబెన పెఉగూస అహుది హిరెఉఎన్ లుపహ్ న లజు ¹³ జిపెఉగహ్ ఫెఉఎ సబబ్ ఉరెఉగ్ న్యో జై థత్థత్ న్యగ్ జితెఉపెఉఎ పద జిహ్న్యన్ హ్తొ న జిసికుల ఘెఉజవెఉఎబ్ ల్ ఈస ణ్యగ్ పెఉరునోన్యో బుకొన్ అజరన్ తెఉమ అజరన్ ఘొబ్న్యన్ న్యగ్ ఉతుస్ . ¹⁴ ఊరెఉగ్ న్యగ్ జితె సెఉత్త్ కెఉహెఉదక్ ఫొ తెఉ ఆల్లహ్ తెఉమ జితెఉపెఉఎ పెఉ ఖెఉఎహ్ అజరన్ న్యో తెఉక జిహ్ నిబక్ ఫొ తెఉ ఆల్లహ్ అతవ నిబక్ ¹⁵ కెఉద్రో.ఊరెఉగ్ న్యగ్ పెఉరునో అజరన్ జిహ్ కెఉద్రో జిమిత కెఉహొరెఉమతన్ కెఉ ద్రో జిహ్ కెఉద్రో. టెఉమ ఉరెఉగ్ న్యగ్ మిత కెఉహొరెఉమతన్ కెఉ ఘొబ్న్యన్ న్యగ్ ఉతుస్ ఝిహ్న్యన్ ఉరెఉగ్ న్యన్ జుజో హన న్యగ్ ¹⁶ తెఉపెఉగెత్ నిబక్ జిహ్న్యన్.భుకొన్ ఖెఉఎహ్ ణబి ఉస క గెఉబ్రి పెఉరితహ్ ఫొ తెఉ ఆల్లహ్ కెఉ గత టెఉమ లకవన్ గత హన న్యగ్ సెఉత్త్ పెఉఎపెఉఎ న్యగ్ తెఉపెఉరితహ్ న్యన్. ఫకొన్ గతన్యో కెఉనెఉక్ పొహ్ మత్ ¹⁷ ఊరెఉగ్ ర న్యన్ జిజవెఉఎబ్ డ్రోనెఉఎహ్ పుగో శో న్యగ్ కెఉనెఉక్ పొహ్ మత్ డ్రోనెఉఎహ్ఈస గెఉజవెఉఎబ్ టెఉమ సబొహ్ బుఎత్ న్యగ్ పెఉబుఎత్ బక్ ఉరో ¹⁸ శబత్ దన్ గత హిరెఉఎన్.ణబి ఉస గెఉబ్రి కెఉ గత పెఉరతొరన్ కెఉ మెఉకతన్ బహ్ పిహ్ మెఉకతన్ న్యన్ కొన్ బక్ ణబి ఉస అసై జిహ్ తెఉమ నిబక్ బపక్బపక్ ఇదతు సిగొహ్లొ ణబి ఉస. ణ్గొన్ సబబ్ న్యన్ బక్ ఉరో ¹⁹ శబత్ పిహ్ గత కెఉనెఉక్ పెఉకతన్ గొబ్.ఎఉన్యో న్యన్ గత పెఉబుఎత్ మగత్ బ్క్ తెఉఇఎగ్కెఉఎ పెఉరతొరన్ ణబి ఉస కెఉ మెఉకతన్ పకొన్ గత బెఉగ్హ్ కెఉ ²⁰ సబబ్ ళ్న్ పెఉపుల్హ్ గొబ్ బన్మదు బక్ ఉరో శబత్భ్క్ గత పెఉహక్ ఉరెఉగ్ గొన్ దసై జిహ్ న్యగ్ దెఉహ్ తెఉకలొన్ తెఉమ గొన్ దసై కెఊదెలన్. ²¹ ఫెఉ ఖెఉఎహ్ బెఉత్ఇ ఈస ఋఅజ ఫెఉసెఉలమత్ హ్ ళెఉఎహ్ న్యన్ న మెఉపదుబ్ ద్రో ఉరెఉగ్ ఎరుసలె జిపెఉగహ్ లగ్ఎ న్యో ఫెఉ ఖెఉఎహ్ కొన్ ²² ఉరెఉగ్ న్యో న్యగ్ తెఉగొహ్ తెఉమితమిత కెఉ తెఉపొహ్ మత్ణ్గిఎగ్ ఖెఉఎహ్ జిపెఉగహ్ హబ బన్ గలక్ ద్రో దికెఉఎ రక్యత్ బ దన్ హన న్యగ్ జిజెఉఎత్ పెఉగహ్ సపెఉఎ కెఉ ఉరెఉగ్ ²³ న్యన్ ఫెఉ ఖెఉఎహ్ పెఉగూసపెఉగూస గెఉతన్యో ముగ్కెన్ గెఉసదర్ బహ్వ ఉరెఉగ్ న్యో ఋఅజ ఫెఉసెఉలమత్టెఉమ మెఉన్యో ఋఅజ ఫెఉసెఉలమత్ న్యన్ ²⁴ తెఉక హన మెఉసిద్రో పిహ్ జితెఉపెఉ దిపత్ అసై ఘొబ్న్యన్ ఫద తన్యో తతెఉపెఉఎ దిపత్ అసై ఉరెఉగ్ న్యో. ²⁵ హ్ ళెఉఎహ్ న్యన్ తెఉగొహ్ ఈస గెఉసెఉమెఉబెఉఎత్ ల భత్ ఆల్లహ్ ఘొబ్న్యన్ లజు గెఉతవ్క్ గొన్ సు న్యగ్ తెఉగ ఝది గత తతెఉపెఉఎ సో న్యో దన్ ²⁶ దిపత్ అసై హన తెఉక అతెఉఎహ్ కెఉహెఉదక్ కెఉద్రో. గెఉఉతుస్ ల్ ఘొబ్న్యన్ న్యగ్ హక్ గెఉఉతుస్ ఉల్న్ దన్ ఘొబ్న్యన్ ²⁷ జెఉఎత్ తెఉపెఉచయ. టెఉమ గత హన తతురి ఘొబ్న్యన్. కుతురి ఘొబ్న్యన్ సబబ్ మెఊసై నిబక్ ఘొబ్న్యన్ దన్ ఘొబ్న్యన్ ఖెఉఎహ్ న్యగ్ ఉతుస్ . ²⁸ భక్ వత్ఎ న్యన్ అవక్న్యన్ కెఉనెఉక్ ద్రొబ్ ఈస తెఉమ హన ఉరెఉగ్ న్యగ్ జిజెఉఎత్ మత్ ఘొబ్న్యన్ సబబ్ గొహ్లొ త్రొక్ వత్ఎ జిహ్.ఝై థత్థత్ ఉరెఉగ్ఉరెఉగ్ న్యగ్ న లకవన్ అవక్న్యన్ క జిపెఉఫొన్ మెఉఇమన్ కెఉ ఘొబ్న్యన్ ²⁹ దన్ జిపెఉగహ్ లగ్ఎ న్యో ఎఉన్యో ఋఅజ ఫెఉసెఉలమత్ న్యన్ తెఉక పెఉ ఖెఉఎహ్ ఘొబ్న్యన్ హసె గెఉపెఉబుఎత్ బుఎత్ న్యగ్ అజబ్ లెఉబెహ్ జై నిబక్ న్యగ్ క జిపెఉబుఎత్ ల్ ఉరెఉగ్ న్యో ³⁰ ఊసెఉహ కెఉనెఉక్ ద్రొబ్ ఈస ఊరెఉగ్ఉరెఉగ్ అరిసి జిదెఉగో పక్రిబన్ ఉరెఉగ్ ర న్యన్ జిమెఉస్హ్స్హ్ కెఉ ఈస. ణ్గొన్ సబబ్ న్యన్ మెఉసజన్సజన్ గొన్ ఈమెఉఇమెఉ ఉల్ఎ అవక్న్యన్ లజు ³¹ జియుఎ ఉబక్ న మెఉపదుబ్ ద్రోబ్ తుకగ్ జగ భత్ ఆల్లహ్ మగత్ జిజక్ ద్రో ఈస.ఈస గెఉపెఉగహ్ బక్ ఉరెఉగ్ ర న్యగ్ న దిలెఉఎన్ భత్ ఆల్లహ్ న్యన్ ఛుమ సికెఉజబ్ తెఉక్ న్యో న మెఉసజన్ గత. హ్ క ళెఉఎహ్ ³² న్యన్ తెఉమ ల్న్ గిస ఉబక్ న్యగ్ ఉతుస్ .ఘత తెఉమ త మిత తెఉమ హన హసె మెఉరుపొక్ గొన్ సబబ్ గత హన హసె తజక్ బక్ తెఉపత్ తిగ్గై. ³³ ళజు పెఉగూస అహుది జిమరిత్ సబె కెఉద్రోద్రో ఊరెఉగ్ న్యో హొ జికెఉనెఉక్ జక్ సపో తన్యో హన హసె మెఉరుపొక్ గొన్ జిహ్ న్యో ఫెఉ ఖెఉఎహ్ జిహ్న్యో ³⁴ కెఉనెఉక్ జక్ ఉబక్ ఉరెఉగ్ఉరెఉగ్ అహుది న్యగ్ తిగ్గై ది లువ నగ్గ్రో లకవన్ ఉరెఉగ్ ఉనని దన్ జిపెఉరునో ఉరెఉగ్ ఉననిఫెఉ ఖెఉఎహ్ మక్న ³⁵ ఝిహ్ జిపెఉగహ్ బహ్వ గెఉతన్యో తెఉమ తమిత జిహ్న్యన్ తెఉమ హన హసె మెఉరుపొక్ గొన్ జిహ్న్యన్ దన్ గెఉతన్యో హన హసె తజక్ బక్ తెఉపత్ ఝిహ్న్యన్ ³⁶ తిగ్గై ఈ న్యగ్ తెఉబ్రి ఉదెబ్ భక్ ఉరో కెఉనెఉళెఉఎహ్ నిబక్ పెఉరయాన్ న్యన్ న ఖెఉఎహ్ ఉరో న్యగ్ పలెగ్ పెఉతెగ్ ఈస గెఉదొగ్ ల భత్ ఆల్లహ్ లజు గెఉపెఉగహ్ లగ్ఎ న్యో ఊరెఉగ్ న్యగ్ గ్లైహ్ ³⁷ జక్ ఖెఉఎహ్ కెఉనో బక్ మగత్ ళ్న్ పెఉజిఎబ్ ఇ.ఖెఉ ఉరెఉగ్ న్యగ్ మెఉఇమన్ బక్ న తెఉతుల్హ్ ల ఆల్కితబ్ ళ అత్ ఉరెఉగ్ న్యన్ జిఇలె ఇ న్యగ్ తెఉబ్రి ఉదెబ్. ³⁸ (ఈస గెఉమెఉతుతో కెఉ ఋఒహ్ ఆల్లహ్ న్యగ్ తెఉమ జితెఉరిమొగ్ ల్ ఉరెఉగ్ఉరెఉగ్ న్యగ్ మెఉఇమన్ ఉబక్ ఘొబ్న్యన్. శబబ్ బక్ వత్ఎ న్యన్ ఋఒహ్ ఆల్లహ్ గొహ్లొ గెఉబ్రి సబబ్ ఈస గొహ్లొ తెఉపెఉములీ దెఉగొన్ మత్ ఘొబ్న్యన్.) ³⁹ ఝై థత్ ఉరెఉగ్ న్యగ్ జిదెఉగో పెఉఎ న్యగ్ గెఉపెఉగహ్ ల్ ఈస దన్ లకవన్ అవక్న్యన్ న న్యగ్ పెఉగహ్ ఊరెఉగ్ న్యో క పస్తి ణబి న్యన్ ణ్యగ్ లన్ జిపెఉగహ్ మెఉనో ణ్యో ఖెఉఎహ్ ఋఅజ ఫెఉసెఉలమత్ ⁴⁰ టెఉమ న చిత్ న్యగ్ పెఉగహ్ ఆహ్ పనెన ముగ్కెన్ ఋఅజ ఫెఉసెఉలమత్ తెఉక నిబక్ ఘలిలేళ ⁴¹ ఆల్కితబ్ న తెఉతుల్హ్ బహ్వ ఋఅజ ఫెఉసెఉలమత్ న ఖెఉఎహ్ కెఉతురొనన్ ణబి డౌద్ దన్ తెఉమ తెఉక నిబక్ భెత్లెహె న ఖెఉఎహ్ గప్గ్ ⁴² ణబి డౌద్.ఆఖ్ జిహ్ అవక్న్యన్ క జిపెఉఫొన్ మెఉదక్వ కెఉ ఈస.ణ న్యగ్ కెఉనెఉక్ ద్రొబ్ ఘొబ్న్యన్ తెఉమ హన మెఉసిద్రో పిహ్ న్యగ్ జిజెఉఎత్ మత్ ఘొబ్న్యన్. ⁴³ డుమ్న పెఉగూస అహుది హన జిపత్హ్ వత్ఎ తుకగ్తుకగ్ జగ భత్ ఆల్లహ్ న్యగ్ తెఉయుఎ జక్ ద్రొబ్ ఈస జిగిస లొ ఈమెఉఇమెఉ ఉల్ఎ దన్ ⁴⁴ ఉరెఉగ్ఉరెఉగ్ అరిసి న్యన్ లజు జితన్యొగ్ బక్ అవక్న్యన్ ఫకొన్ హన గత బ ఉరెఉగ్ న్యన్ కెఉనో ⁴⁵ ఝిజవెఉఎబ్ ల్ తుకగ్తుకగ్ కవై న్యన్ ళువ బీస గొహ్లొ న ఉరెఉగ్ న్యగ్ పెఉగహ్ హబ లగ్ఎ ఘొబ్న్యన్ఫె ఉ ఖెఉఎహ్ గత పిహ్ క సిసత్ గొన్ చర గత దెఉగో హబ ⁴⁶ ఘొబ్న్యన్ ఖెఉన్ ఉరెఉగ్ అరిసి న్యన్.ఫెఉ ఖెఉఎహ్ న నిబక్ పెఉగూసపెఉగూస గెఉతన్యో అతవ ఉరెఉగ్ అరిసి న్యగ్ మెఉఇమన్ కెఉ ⁴⁷ శిద్రో లకవన్ ఉరెఉగ్ అరిసి న్యన్ న ఖెఉఎహ్ ణికొదెముస్ న్యగ్ క ళెఉఎహ్ జిజక్ ఉబక్ ఈస. ⁴⁸ ణికొదెముస్ లజు జిపెఉగహ్ బక్ ఉరెఉగ్ఉరెఉగ్ అరిసి న్యగ్ లన్ఎఉనురొత్ హుక్ సిద్రోద్రో ఉరెఉగ్ హన జెఉఎత్ తెఉహుక్ సిగొహ్లొ పెఉకర ⁴⁹ జిహ్ తెఉదెఉగో దన్ బుఎత్ జిహ్ తెఉపరెక్స. ⁵⁰ ఫెఉ ఖెఉఎహ్ గత నిబక్ ఘలిలే చిత్ ఝవెఉఎబ్ అవక్న్యన్ ణ్గిఎగ్ మతొగ్ ల ⁵¹ ఆల్కితబ్ ఘత తెఉమ దెఉహ్ తకలొన్ బహ్వ హన నబి న్యగ్ అసై జిహ్ నిబక్ ఘలిలేశిద్రో ఉరెఉగ్ ఇనొగ్ తెఉద్రొబ్ ⁵² సబబ్ జిమెఉముకహ్ [హ్ ళెఉఎహ్న్యన్ బన్మదు ఉరెఉగ్ జివో ఉ రుమొహ్. ⁵³ ఘొబ్న్యన్టెఉమ ఉరెఉగ్ ర న్యన్ అవక్న్యన్ హన ముఫొ హుక్ ణబి ఉస దన్ పక్రిబన్ మతొగ్ అవక్న్యన్ క కెఉనొగ్ కుతొక్.